Sto dana hrvatskog članstva u EU obeležila dva spora

Na zahtev Hrvatske raspisane su Interpolova i evropska poternica zbog sumnje da je on podmitio bivšeg hrvatskog premijera Ivu Sanadera zbog preuzimanja upravljačkih prava u hrvatskoj naftnoj kompaniji - INA.

Ipak, prema pisanju hrvatskih medija, tokom tih prvih sto dana Hrvatska je primenom evropskog naloga za hapšenje drugim članicama Unije izručila 27 svojih i devet stranih državljana, dok je Hrvatskoj zasad izručena jedna osoba.

Prema policijskim podacima, države članice EU potražuju još 90 hrvatskih gradjana, ali se na njih 25 evropska poternica zasad ne može primeti jer su dela za koja se oni terete počinjena pre 7. avgusta 2002.

Iako je hrvatska pod pritiskom EK iz pomenutog zakona izbrisala odredbu o ograničenju, primena zakona o evropskoj poternici stupiće na snagu tek 1. januara 2014. godine.

Među hrvatskim građanima nad kojima se u Hrvatskoj ne može primeniti evropski nalog za hapšenje je i nekadašnji čelnik jugoslovenske i hrvatske tajne službe Josip Perković kojeg Nemačka traži zbog umešanosti u ubistvo hrvatskog politickog emigrant i bivšeg direktora INA-e Stjepana Đurekovića 1983. Godine u Bavarskoj.

Od preostalih 65 osumnjičenih, koje traže članice EU, uhapšeno je 12 osoba i nad njima se sprovodi sudski postupak priznavanja evropske poternice..

Za preostala 53 tražena hrvatska građana još se traga, a dosad je utvrđeno da nemaju prebivalište u Hrvatskoj ili da ne borave na prijavljenoj adresi.

Hrvatska je 36 svojih i stranih građana predala Austriji, Mađarskoj, Nemačkoj, Italiji, Francuskoj, Sloveniji, Danskoj i Belgiji, koje su ih, pored ostalog tražile zbog ubistva, zločinačkog udruživanja, utaje poreza, zlouporabe droga, prevare, pronevere i razbojništva, rečeno je Hini u Direkciji policije.

Hrvatska je, kako se navodi, istovremeno prosledila ukupno 32 naloga za hapšenje u Sloveniju, Nemačku, Mađarsku, Rumuniju, Italiju I Veliku Britaniju.

Hrvatskoj je zasad izručena jedna osoba iz Rumunije osumnjičena zbog povrede dužnosti izdržavanja, dok je prema ostalima postupak priznavanja hrvatskog naloga u toku ili tražene osobe još nisu locirane, kažu u policiji.

Inače, evropski nalog za hapšenje omoguće članicama jednostavniji, kraći i brži postupak izručenja.

Iako ga, dodaje se, sve zemlje članice uz uslove propisane nacionalnim zakonodavstvom zbog njega su se, neposredno nakon priključenja Hrvatske EU, zategli odnosi sa Nemačkoo koja potražuje Perkovića.

Odnosi sa Mađarskom zategnuti su pošto su protiv šef mađarskog Mola Zolta Hernadija, na hrvatski zahtev, raspisani crvena Interpolova međunarodna poternica i evropski nalog za hapšenje.

Hernadi je ujedno i najpoznatiji državljanin neke članice EU čiju predaju Hrvatska traži, zbog sumnje da je podmitio bivšeg hrvatskog premijera Ivu Sanadera kako bi toj naftnoj kompaniji prepustio upravljačka prava u INI.

U međuvremenu je sud u Budimpešti pravosnažno odbio da ispuni taj nalog uz obrazloženje da je istragom, koja je ranije sprovedena u Madjarskoj, utvrdjeno da Hernadi nije kriv.

Hrvatska je tri dana pre ulaska u EU zakonom, nazvanim 'lex Perković', vremenski ograničila primenu evropske poternice, što je izavalo spor sa EK, ali je on najverovatnije rešen ukidanjem ograničenja koji će se primenjivati od 1. januara naredne godine.

Potpredsednica EK i evropska komesarka pravosudja Vivijana Reding izjavila je nakon toga da je za nju priča o zakonu o evropskoj poternici završena, ali i da će komisija s pažnjom pratiti njegovu primenu.

A, na pitanje kada će biti ukinuta procedura za sankcionisanje Hrvatske, Reding je rekla da će to biti učinjeno kada zakon stupi na snagu.

Izvor: 24sata