H1N1 više ne predstavlja pretnju?

Virus gripa A H1N1, registrovan u Srbiji i mnogim evropskim zemljama, nema snagu kao pre pet godina, kada je izazvao pandemiju i ne može da bude uzrok masovnijeg obolevanja. Većina stanovništva je vić bila u kontaktu sa „svinjskim gripom“, pa su u najvećoj meri prirodno zaštićeni od ovog virusa, jer imaju tzv. imunološko sećanje.

Svinjski grip, prema poslednjoj analizi, objavljenoj u časopsu „PLOS“, odneo je 2009. godine između 123.000 i 203.000 života, a, prema statistici Svetske zdravstvene organizacije, 18.499.

- Svi koji su preležali ovaj virus, svaki sledeći put će ga lakše preboleti - objašnjava dr Radmilo Petrović, epidemiolog. - Zbog toga stariji ređe obolevaju od njega, a najčešće su „na udaru“ mlađe osobe koje nisu imale antigeno iskustvo sa H1N1.

Rizik od komplikacija imaju svi oboleli, ali je on znatno veći kod osoba koje imaju oslabljen imuni sistem usled raznih oboljenja ili starosti. Na prvom mestu to su stariji od 65 godina, hronični bolesnici sa poremećajem kardiovaskularnog i plućnog sistema, uključujući i astmu, sa metaboličkim poremećajima, naročito dijabetesom, sa disfunkcijom bubrega i jetre, bolestima krvi, malignim oboljenjima i sa imunodeficijencijom, uključujući i HIV.

- Imuni sistem slabi već posle 50. godine i smanjuje se otpornost na sve infekcije - upozorava dr Petrović. - Grip nije smrtonosna bolest, ali omogućava ulazak bakterija koje mogu da naprave pravi haos u organizmu. Zbog toga se preporučuje da stariji od 50 godina paralelno sa vakcinom protiv gripa prime i „pneumo 23“ protiv bakterije pneumokoka, koja je u 90 odsto slučajeva uzročnik zapaljenja pluća.

Prema podacima Svetske zdravstvene organizacije od gripa svake godine prosečno oboli od dva do 10 odsto populacije. Na ovu brojku utiče čitav niz faktora: koliko dugo je virus u cirkulaciji, kolika je njegova virulentnost, odnosno sposobnost širenja, klimatskih faktora, spoljašnje temerature, i slično. Smrtnost od komplikacija sezonskog virusa gripa je manja je od 0,2 do 0,5 odsto. Međutim, virus gripa slabi imunitet i otvara vrata bakterijskim infekcijama koje dalje izazivaju pneumonije, zapaljenja grla, uha, mozga.

- Nekada smo grip imali svake druge, treće godine, a sada svake treće ili pete godine grip izostane - objašnjava dr Petrović. - Tome je u velikoj meri doprinela seoba ljudi iz sela u gradove. U gusto naseljenim delovima grada veća je mogućnost da se grip širi i da bude prisutan svake godine u manjoj ili većoj meri.

Osim virusa tipa A H1N1 koji u cirkulaciji kruži još od 1918. godine i usled rekombinovanja i mutacija s vremena na vreme menja svoje karakteristike i izaziva velike pandemije, ljudi mogu da obole i od tipa A H3N2 i virusa tipa B i C.

- Virusa tipa A H2N2, takozvanog ruskog gripa, nema već decenijama, i potpuno je potisnut iz cirkulacije - naglašava dr Predrag Kon, epidemiolog Zavoda za javno zdravlje Beograd.

RAZLIKE IZMEĐU VIRUSA A, B I C
Osim tipa A, virus gripa može da izazove i tip B i C. Po kliničkoj slici ne može da se odredi od kog tipa je neko oboleo, već to može da se proceni prema nekim drugim parametrima. Recimo, tip C se nikada ne javlja u epidemijama. Za razliku od njega tip A je pandemičan i epidemičan, lakše se širi u zatvorenim i poluzatvorenim kolektivima kao što su škole, internati, obdaništa. Ima nešto kraći period inkubacije.

- Tip B ređe izaziva epidemije, ima dužu inkubaciju, i nešto blažu kliničku sliku od gripa izazvanog tipom A - kaže dr Predrag Kon. - Međutim, i ovaj tip može da razvije vrlo teške forme i ishode. Za razliku od tipa A koji mutira svake godine, virusu tipa B treba mnogo više vremena da bi se malo promenio.

Izvor: Večernje Novosti