4. septembar

1669 - Venecija je predala Turcima grčko ostrvo Krit, neuspevši da

odbrani grad Heraklion, koji je bio pod turskom opsadom od 1648.

1768 - Rođen je francuski pisac i diplomata Fransoa Rene Šatobrijan,

prvi romantičar u francuskoj književnosti. Kao tvorac francuskog

modernog stila, bio je uzor novim generacijama pisaca ("Duh

hrišćanstva", "Načeze", "Memoari s onu stranu groba").

1781 - Španski naseljenici su osnovali "Grad naše gospe kraljice

anđela" (El Pueblo de Nuestra Senora La Reina de Los Angeles),

današnji Los Anđeles.

1823 - Rođen je Mihailo Obrenović, knez Srbije od 1839. do1842. i od

1860. do 1868, kada je ubijen u Košutnjaku. Tokom vladavine izvršio

je značajne reforme u državnoj upravi i vojsci, osnovao je Narodni

muzej i Narodno pozorište.

1824 - Rođen je austrijski kompozitor i orguljaš Anton

Brukner(Bruckner), kasnoromantičar koji je stvarao pod uticajem

Ludviga van Betovena (Ludwig, Beethoven) i Riharda Vagnera (Wagner).

Komponovao je devet simfonija, osam misa, kantate.

1870 - Francuska je postala republika, čime je okončano Drugo

carstvo Šarla Luja Napoleona III. Car je svrgnut sa vlasti nakon

teškog poraza u bici kod Sedana 2. septembra u francusko-pruskom

ratu.

1886 - Poglavica Apača Džeronimo (Geronimo), vođa poslednje velike

pobune američkih Indijanaca protiv belih porobljivača, predao se u

Skeleton kanjonu u Arizoni američkom generalu Nelsonu Majlsu (Miles).

1907 - Umro je norveški kompozitor, pijanista i dirigent Edvard

Hagerup Grig (Grieg), koji je afirmisao norvešku muziku u svetu

(orkestarska svita "Per Gint", Klavirski koncert u a-molu).

1929 - Nemački dirižabl "Grof Cepelin" je okončao putovanje oko

sveta. Let je trajao devet dana 20 sati i 23 minuta, a na vazdušnom

brodu je bilo 40 članova posade i 14 putnika.

1944 - Britanske i kanadske trupe oslobodile su u Drugom svetskom ratu

belgijske gradove Brisel i Antverpen.

1963 - Umro je francuski državnik i finansijski stručnjak Rober

Šuman, tvorac "Šumanovog plana" 1950, na osnovu kojeg je 1952.

osnovana Evropska zajednica za ugalj i čelik, prethodnica Evropske

unije.

1965 - U Gabonu je umro alzaški lekar, filozof, teolog, muzičari

humanista Albert Švajcer, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1952. za

humanitarni rad. Kao muzičar doprineo je novoj interpretaciji Bahove

muzike.

1970 - U Čileu je Salvador Aljende Gosens (Allende)kao prvi marksista

u zapadnoj hemisferi izabran za predsednika države. Ubijen je u

septembru 1973. u puču čileanske armije.

1972 - Na Olimpijskim igrama u Minhenu američki plivač Mark Špic

(Spitz) osvojio je sedmu medalju i time postavio rekord u osvojenim

medaljama na jednoj Olimpijadi.

1974 - SAD su kao poslednja zapadna zemlja uspostavile diplomatske

odnose sa Nemačkom Demokratskom Republikom.

1975 - Izrael i Egipat su u Ženevi potpisali sporazum o povlačenju

izraelskih trupa sa Sinaja i uspostavljanju tampon zone UN na

poluostrvu.

1989 - Umro je francuski pisac Žorž Simenon (Georges), autor

kriminalističkih romana o inspektoru Megreu (Maigret).

1992 - Bivši predsednik Bugarske Todor Živkov, koji je smenjen 1989,

osuđen je na sedam godina zatvora pod optužbom za proneveru

državnih fondova.

1995 - Pod geslom "Ujedinjeni Jerusalim je naš", Izrael je započeo

15-mesečnu proslavu 3000. godišnjice proglasa kralja Davida o tom

gradu kao prestonici jevrejskog naroda.

1997 - U eksploziji tri bombe u Jerusalimu poginulo je sedam i ranjeno

oko 200 ljudi.

1998 - Tribunal UN za ratne zločine u Ruandi osudio je bivšeg

premijera Žana Kambanda (Jean) na doživotni zatvor zbog njegove

uloge u genocidu tokom rata 1994.

1999 - Na referendumu o budućem statusu Istočnog Timora 78,5 odsto

stanovništva glasalo je za nezavisnost od DŽakarte, dok je svega 21

odsto podržalo autonomiju pod indonežanskom upravom.

Proindonežanske snage su potom izazvale sukobe u kojima je stradalo

nekoliko stotina ljudi, a desetine hiljada napustile su glavni grad

Dili.

2001 - Mahendra Čadri, prvi etnički Indijanac koji je bio premijer

Fidžija, izabran je za poslanika parlamenta, zajedno sa Džordžom

Spejtom (George Speight), koji je 16 meseci ranije oborio Čadrijevu

vladu.

2002 - Umro je francuski pijanista poljskog porekla Vlado Perlemuter.

Zapažen je po izvođenju dela čuvenih francuskih kompozitora Morisa

Ravela (Maurice Ravel) i Gabriela Forea (Faure), sa kojima je

studirao.

2008 - Umrla je čuvena francuska fotoreporterka Fransoaz Demilder

(Fransoise Demulder) prva žena koja je osvojila nagradu za

fotografiju godine World Preš Photo 1977. Pokrivala je ratove u

Vijetnamu, Kambodži i Libanu.