Rođen je 1787. godine u selu Tršiću, kao i njegov otac Stevan po kome je dobio drugo prezime Stefanović. U Tršić se preselio Vukov deda Joksim iz Drobnjaka, iz sela Petnica kod Durmitora. Vukova majka je bila iz sličnog područja kao i njegov otac. Ne postoje tačni podaci ali je govorio da je ona “Nekud iz Nikšića”. Kako su mu roditelji sa govornog područja čiji je narodni jezik najpravilniji u odnosu na ostale, zbog čega je i narodna književnost sa ovih područja najbogatija, može se reći da je ovo odredilo dalji tok njegovog života.
Opismenio se u rodnom selu kod jednog rođaka trgovca, potom u školi u Loznici i zatim u manastiru Tronoša.
Tokom Prvog srpskog ustanka bio je pisar kod ustaničkog vojvode Ćurčije, zatim učitelj u Beogradu i carinik na Dunavu kod Kladova. Posle propasti ustanka 1813. i odlaska u Beč počeo je da sakuplja narodne pesme i umotvorine i da radi na srpskom pravopisu i jeziku uopšte.
Ubrzo je objavio prvu zbirku narodnih pesama i "Pismenicu" (gramatika), a 1818. "Srpski rječnik". Pisao je i istorijska svedočanstva (više sećanja), bavio se nekom vrstom etnografije, organizovao istraživanja širom srpskih zemalja i vodio je ogromnu prepisku. Njegovi odnosi sa knjazom Milošem Obrenovićem prošli su kroz razne faze ali je sa vrhom srpske crkve posebno Karlovačke mitropolije bio u veoma lošim odnosima. Mitropolit Stratimirović, čovek retke učenosti i kulture, smatrao je da je njegova jezička reforma primitivna i da odbacuje čitavu srpsku jezičku i književnu tradiciju, a njegov prevod Novog Zaveta ocenjen je tada kao skandalozan (pošto nije poznavao klasične jezike prevod je rađen sa nemačkog).
Vuk uvodi nova slova u azbuku
Vuk Karadžić uvodi nova slova u azbuku: LJ, NJ, Ć, DŽ, Đ, Ć, J .Glasove ć i dž preuzima iz starih rukopisa, ideju za glas đ mu daje Lukijan Mušicki, a glas j preuzima iz latinice.
Vuk je jezik prostoga naroda uveo u književni, smatrajući da književna ostvarenja treba da budu otvorena za svakog, pa i najobičnijeg, čoveka a ne za određeno izdvojeno društvo. Vuk, bilo koliko se zalagao za pravila u gramatici, je govorio da prava književna ostvarenja jedino mogu da menjaju jezik jednog naroda a ne trećerazredni pisci koji su uobražene veličine.
Umro je u Beču 1864. godine. Njegovi posmrtni ostaci su nakon 33 godine preneti iz Beča i sahranjeni uz Dositeja Obradovića ispred Saborne crkve u Beogradu.
Izvor:Wikipedia, Srpski jezik.rs