Đurđevdanski susreti - Molitva pod Midžorom

Pod pokroviteljstvom Skupštine opštine Knjaževac i Zavičajnog muzeja Knjaževac, 2000. godine ustanovljena je turističko-kulturna i privredna manifestacija "Đurđevdanski susreti - Molitva pod Midžorom", koja se organizuje u selima Vrtovac i Balta Berilovac.

U Vrtovcu se 06. maja održava zavetna Molitva, a u Balta Berilovcu sportsko-zabavne čobanske igrarije i takmičenja u spremanju zavičajnih specijaliteta i domaćih jela održavaju se 09. maja 2009. godine.

Takmičarski ili revijalni deo manifestacije obuhvata kategorije:

- pripreme belmuža na licu mesta

- pripreme jagnjeće čorbe na licu mesta

- izložba starinskih jela pripremljenih i serviranih na tradicionalan način

- izložba suvenira

- izložba proizvoda starih zanata

- demonstracija starih zanata

- čobanske igrarije ("Seko donesi mi mleko", "Da je brava kao mrava", "Vijenje venaca", "Nadvlačenje konopca", "Bacanje kamena s ramena", "Skok u dalj iz mesta")

- zabavni program - pesma, sviranje i recitovanje, izbor lepotice.

Program:

utorak, 05. maj - Berba cveća i vijenje venaca, selo Vrtovac

sreda, 06. maj - Đurđevdanska litija, stare viteške igre, saborna pesma i igra, Vrtovac-Kalavat

subota, 09. maj – “Etno fest” na Staroj planini

09.00 – Vrtovac - Obilazak ćelije Sv. Đorđa, Kalavat

11.00 – Balta Berilovac - Otvaranje Đurđevdanskih susreta "Molitva pod Midžorom"

11.30 - Ždrelo

• Čobanske igrarije

• Sportske i zabavne igre

• Izbor najlepše čobanice

12.30 - Školsko dvorište - Đurđevdanska trpeza

• Takmičenje u pripremi starih jela - najukusnija jagnjeća čorba, najukusniji belmuž

• Takmičenje u izboru najbolje starinske trpeze - spremljeno kod kuće i izloženo: izložba starih jela, mleka i mlečnih proizvoda, izložba raznih proizvoda od bilja,

• Stari zanati - proizvodi starih zanata, zanatlije na delu

14.30 - Školsko dvorište - Proglašenje pobednika i dodela nagrada 

Izvod iz teksta autora Dušice Živković: "Narodni običaji i verovanja" objavljenog u poljoprivrednom kalendaru 2004. godine:

"Đurđevdan je jedna od naveselijih obrednih svetkovina kojom se slavi snaga proleća i prirode. U Budžaku, podno Midžora, Đurđevdan započinje berbom cveća i bilja na Biljarni petak, ritualnim pletenjem venaca na reci i nizom magijskih radnji vezanih za različite prehrišćanske kultove bilja i životinja.

Ovakav očuvani stari običaj i danas se izvodi u selu Vrtovcu, u Ćeliji-kapelici posvećenoj sv. Đorđu, na mestu zvanom Kalavat..

Viševekovna tradicija Budžaka, etnološko nasleđe i prirodne odlike Stare Planine, čine ovaj kraj u mnogo čemu posebnim, stoga su Zavičajni muzej i Opština Knjaževac pokrenuli 2000. godine Turističko-kulturno-privrednu manifestaciju "Đurđevdanski susreti - MOLITVA POD MIDŽOROM"

Ove Đurđevdanske svečanosti odvijaju se u selima Vrtovac i Balta Berilovac..."