Stručnjaci procenjuju da će i u Srbiji hrana biti skuplja za 10 do 20 odsto. Naglašavaju da postoji dovoljno uzroka koji će dovesti do porasta njene vrednosti, uz oscilacije iz godine u godinu.
Miladin Ševarlić sa Poljoprivrednog fakulteta u Beogradu kaže da rast cena hrane ne zavisi od poljoprivrednih proizvođača, već od predfarmerskog i postfarmerskog sektora.
- Zavisi, dakle, od proizvođača repromaterijala i mehanazacije, semena, sadnog materijala sa jedne strane i od prerađivača i trgovine sa druge strane, uključujući i praktično PDV u prometu poljoprivredno-prehrambenih proizvoda koji je vrlo različit od zemlje do zemlje - precizira Ševarlić.
Povećanje broja stanovnika planete, smanjenje ili trajno gubljenje poljoprivrednog zemljišta zbog izgradnje novih puteva i objekata, neki su od faktora koji utiču na kreiranje cene. Srbija, pak, ima i dodatni problem koji bi mogao da doprinese poskupljenju hrane.
Direktor Instituta za ekonomiku poljoprivrede Drago Cvijanović kaže da sela postaju pusta i velike površine ostaju neobrađene.
- Ostajemo, ne samo bez stanovništva u tim područjima, praktično ostavljamo i površine koje se mogu iskoristiti za relativno jeftinu porizvodnju, recimo junetine, jagnjećeg i jarećeg mesa ili kozjeg, kravljeg mleka - objašnjava Cvijanović.
U Srbiji broj stanovnika ne raste istim tempom kao u ostalim zemljama. Imamo i dosta neobrađenog zemljišta, ali, smatra Cvijanović, ipak treba da se pribojavamo skoka cena.
Cvijanović upozorava da Srbija ne ostvaruje dovoljno prinosa, što povećava konkurentnost, odnosno smanjuje cenu.
- Mi u Srbiji moramo da shvatimo da savremena tržišta traze "pet K" - kvantitet, kvalitet, kontinuitet, kontrolu, konkurentnost. Ako ne zasejemo, primera radi, 200 do 300 hiljada hektara ili ne iskoristimo ih za proizvodnju mesa, po kom osnovu možemo očekivati smanjenje cena - navodi Cvijanović.
Na relativno jeftinu hranu, uprkos svetskim trendovima, mogli bismo da računamo, kažu u Institutu za ekonomiku poljoprivrede, ukoliko racionalnije koristimo raspoložive potencijale, odnosno plodno zemljište.
Prethodna procena ne bi, kažu stručnjaci, dopustila da se uzgajanje višnje ili krompira izmesti iz centralne Srbije, u neka, za to, manje pogodna područja.
Izvor: RTS