U okviru saradnje Coca-Cola kompanije i Svetskog fonda za prirodu (WWF) koja traje od 2007. godine u cilju očuvanja slatkovodnih resursa širom sveta, ali i kako bi unapredio održivo korišćenje vode u svom poslovanju postavljanjem ambicioznih globalnih ciljeva održano je dvodnevno putovanje u Specijalni rezervat prirode Gornje Podunavlje.
Ekipe novinara imale su priliku da 18. i 19. jula posete Banatski Monoštor, baru Semenjaču u Štrpcu, Sombor, Apatin, baru Bestrement i da uživaju u vožnji katamaranom po Dunavu.
Gornje podunavlje je deo budućeg UNESCO Prekograničnog rezervata biosfere Mura-Drava-Dunav, poznatog i kao "Evropski Amazon", koji se prostire u pet zemalja.
Partnerstvo za živi Dunav
WWF-Svetski fond za prirodu i Coca-Cola sistem potpisali su novo sedmogodišnje partnerstvo za obnovu vlažnih i plavnih područja duž Dunava u šest zemalja Evrope (Austrija, Bugarska, Hrvatska, Mađarska, Rumunija i Srbija).
Ovaj projekat, ukupne vrednosti 4.4 miliona dolara, ima za cilj povećanje kapaciteta reke za 12 miliona m³ (4.800 olimpijskih bazena) i obnovu više od 53 km² vlažnih staništa (veličine 7.422 fudbalska terena) do 2020. godine.
Do danas, partnerstvo je dovelo do velikih uspeha u oblasti zaštite prirode, uključujući poboljšanje ekološkog stanja sedam najvažnijih svetskih slatkovodnih slivova na pet kontinenata, smanjenje potrošnje vode kompanije Coca-Cola za 20 odsto te rad na smanjenju emisije pet miliona metričkih tona CO2 u globalnim proizvodnim operacijama Coca-Cola sistema.
Duž Dunava, druge najduže reke u Evropi, regulacijom rečnog vodotoka za potrebe rečne plovidbe, poljoprivrede, eksploatacije šljunka i izgradnje brana, u poslednjih 150 godina uništeno je 80 odsto prirodnih vlažnih područja, kao biološki najproduktivnijih staništa. Ovi projekti su sprovođeni iz niza razloga uključujući potrebu za hidroenergijom, održavanjem plovnih puteva i zadržavanjem plavnih voda. Posledice su višestruke, a među njima su smanjenje populacija riba, narušavanje staništa koja naseljavaju brojne vrste biljaka i životinja, pogoršanje kvaliteta voda, kao i smanjenje površina vlažnih staništa koje su prirodni rezervoari i značajno ublažavaju uticaj poplavnih voda.
Tokom sedmogodišnjeg perioda obnove, Coca-Cola sistem će podržati aktivnosti kojima će se ponovo uspostaviti veze između nekadašnjih plavnih područja i poboljšati kapacitet za ublažavanje poplava, obnoviti vlažna staništa za najugroženije vrste i izgraditi ribljie staze na branama, te omogućiti migracija riba. Uticajobnavljanja vlažnih staništa je značajan posebno kad se uzmu u obzir nedavne poplave sa razornim posledicama koje su mogle biti ublažene da su plavna područja uz reke bila u punom kapacitetu.
Ovo je inače najveći jedinstveni program u Evropi koji je Coca-Cola do danas podržala.
Rad WWF-a i Coca-Cola sistema u SRP „Gornje Podunavlje“
U okviru novopotpisanog partnerstva, u Srbiji će biti obnovljeni lokaliteti na području Specijalnog rezervata prirode “Gornje Podunavlje” uz Dunav - bara Štrbac i lokalitet Bestrement koji obuhvata nekadašnje plavno područje Dunava, ali je odsečen od rečnog toka zbog izgradnje nasipa i skoro je potpuno obrastao trskom i vrbama. U prošlosti je ova oblast bila veoma bitna za razmnožavanje i migraciju mnogih vrsta ptica, ali je izgubila svoju funkciju usled sušenja i obrastanja vegatacijom.
Cilj potpisanog partnerstva je poboljšanje vodnog režima tokom cele godine obnavljanjem već postojećih kanala za irigaciju, a pored unapređenja biodiverziteta, aktivnosti će biti usmerene i na dobrobit lokalnih zajednica kroz razvoj ekoturizma.
Celokupan projekat se nadovezuje na trogodišnju uspešnu saradnju WWF-a i Coca-Cola sistema na obnovi vlažnih staništa na lokalitetima u Gornjem Podunavlju sa ciljem revitalizacije vlažnih područja duž Dunava radi obezbeđenja staništa za bogatu floru i faunu Dunavskog sliva.
Na području specijalnog rezervata prirode “Gornje Podunavlje”, kojim upravlja Javno preduzeće Vojvodinašume, biće obnovljena bara Šarkanj i lokalitet Bestrement koji obuhvata nekadašnje plavno područje Dunava, ali je odsečen od rečnog toka zbog izgradnje nasipa i skoro je potpuno obrastao trskom i vrbama. U prošlosti je ova oblast bila veoma važno stanište za brojne vrste biljaka i životinja, posebno za ptice močvarice, ali je izgubila svoju funkciju usled sušenja i obrastanja vegatacijom. Cilj projekta je poboljšanje vodnog režima tokom cele godine obnavljanjem već postojećih kanala za irigaciju, a pored unapređenja biodiverziteta, aktivnosti će biti usmerene i na dobrobit lokalnih zajednica kroz razvoj ekoturizma.
“Dunav je u žiži interesovanja WWF-a u Evropi ne samo zbog biodiverziteta, nego i zbog dobrobiti za 80 miliona ljudi koji oko njega žive. Zato WWF, zajedno sa vladama zemalja dunavskog sliva, lokalnim organizacijama i privatnim sektorom (posebno Coca-Cola sistemom), radi na obnovi vitalnih vlažnih i plavnih područja za dobrobit ljudi i prirode”, izjavio je Andreas Bekman, direktor WWF Dunavsko-karpatskog programa. "Takođe, želimo da javnost bude obaveštena o nezamenljivim prirodnim vrednostima Dunava i prirodnim staništima uz reku, faktorima koji je ugrožavaju, kao i o značaju očuvanja vode Dunava."
„Svesni smo da je voda ograničen resurs, a ujedno je i glavni sastojak naših proizvoda. Zato se zalažemo za kontinuirano poboljšanje efikasnosti korišćenja vode kroz svoje poslovanje i partnerstvo sa WWF-om. Od 2007. naša saradnja je usmerena na održive promene u našem poslovanju ali i očuvanje slatkovodnih resursa širom sveta. Ovo je najveći pojedinačni program koji je Coca-Cola sistem do sada podržao u Evropi, a u našoj zemlji Specijalni rezervat prirode “Gornje Podunavlje“ je područje koje je zbog svoje važnosti odabrano kao prioritet“, izjavila je Milica Stefanović, predstavnica Coca-Cola sistema u Srbiji.
Celokupan projekat se nadovezuje na trogodišnju uspešnu saradnju WWF-a i Coca-Cola sistema na obnovi vlažnih staništa na lokalitetima u Gornjem Podunavlju sa ciljem revitalizacije poplavnih područja duž Dunava.
Gornje Podunavlje je veliko plavno područje na krajnjem severozapadu Vojvodine koje predstavlja jednu od najočuvanijih ritsko-močvarnih celina na toku Dunava kroz Srbiju. Prostire se na više od 19.500 hektara, uz levu obalu Dunava, obuhvatajući gotovo 70 km rečnog toka. Deo je velike plavne doline koja se prostire i u susednoj Mađarskoj i Hrvatskoj i posle delte predstavlja najvažnije vlažno područje na čitavom toku Dunava. Kao važan centar biološke raznovrsnosti, od 2001. godine ovo područje zaštićeno je kao Specijalni rezervat prirode (SRP) kojim upravlja Javno preduzeće Vojvodinašume. Zbog izuzetnog bogatstva vrsta proglašeno je značajnim područjem za ptice (IBA – Important Bird Area), značajnim područjem za biljke (IPA – Important Plant Area) i odabranim područjem za dnevne leptire (PBA – Prime Butterfly Area), a takođe čini i deo ekološke mreže Emerald. SRP „Gornje Podunavlje“ upisan je i na listu međunarodno značajnih vlažnih područja - Ramsarskih područja. Među najznačajnijim retkim vrstama životinja ovog područja ističu se orao belorepan, crna roda, patka njorka, divlja mačka, vidra, jazavac, kao i najveća populacija evropskog jelena u Srbiji. Guste, ritske šume autohtonih topola i vrba ispresecane brojnim rukavcima i mrtvajama, danas su gotovo reliktnog karaktera. Ovo područje deo je budućeg UNESCO Prekograničnog rezervata biosfere “Mura-Drava-Dunav”, poznatog i kao „Evropski Amazon“, koji se proteže od Austrije, preko Slovenije, Mađarske i Hrvatske sve do Srbije.