27. januar

1235 - U Trnovu, u Bugarskoj umro je Sava Nemanjić (Sveti Sava), utemeljivač Srpske pravoslavne crkve, države i školstva. Godine 1219. izdejstvovao je autokefalnost SPC, a njegova dela "Nomokanon" (1220) i "Sinodik pravoslavlja" (1221) postali su pravni i duhovni stubovi srpske državnosti. Njegovom zaslugom osnovani su književni i školski centri u manastirima. Mošti Svetog Save prebačene su i sahranjene u maju 1237. u manastiru Mileševa, a za vreme Otomanskog carstva Turci su ih izvadili i 1594. spalili na Vračaru u Beogradu.

1822 - Na skupštini u Epidauru grčki ustanici proglasili su nezavisnost Grčke, koju je Turska priznala 1829.

1859 - Rođen je nemački car i pruski kralj Fridrih Vilhelm II Viktor Albert (F r i e d r i c h Wilhelm). Na presto je stupio 1888, a 1918. je, posle poraza Nemačke u Prvom svetskom ratu, primoran da abdicira. Pobegao je u Holandiju, koja je odbila da ga izruči saveznicima radi suđenja za ratne zločine. Umro je 1941. u Holandiji.

1865 - Španija je priznala nezavisnost Perua.

1885 - Rođen je američki kompozitor Džerom Kern (Jerome), otac modernog mjuzikla. Njegova opereta "Ploveće pozorište" smatra se jednom od najboljih u istoriji pozorišta SAD. Komponovao je i filmsku muziku.

1901 - Umro je italijanski kompozitor Đuzepe Verdi (Giuseppe), jedan od najvećih muzičkih stvaralaca 19. veka. Svetsku slavu stekao je operama "Aida", "Otelo", "Travijata", "Rigoleto", "Nabuko", koje su i danas ključna dela repertoara operskih kuća širom sveta. Njegovoj sahrani u Milanu prisustvovalo je 200.000 ljudi.

1924 - Vlada Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca potpisala je u Rimu pakt o prijateljstvu i saradnji s Italijom i sporazum kojim je Rijeka predata Italiji.

1926 - Engleski pronalazač Džon Logi Berd (John Logie Baird) je u Londonu prvi put javno demonstrirao televiziju.

1943 - Avijacija SAD izvršila je u Drugom svetskom ratu prvi napad na Nemačku celodnevnim bombardovanjem ratne luke Vilhelmšafen.

1945 - Sovjetske jedinice su oslobodile Aušvic, nacistički koncentracioni logor u Drugom svetskom ratu u kojem je ubijeno milion i po ljudi, među kojima više od milion Jevreja. Taj datum obeležava se u Evropi kao Dan holokausta.

1964 - Francuska je uspostavila diplomatske odnose s Narodnom Republikom Kinom.

1967 - Tokom proba za let na Mesec u bazi Kejp Keneveral, trojica američkih astronauta su poginula u kapsuli svemirskog broda "Apolo 1" u kojem je izbio požar.

1967 - Predstavnici 60 zemalja potpisali su sporazum o zabrani upotrebe oružja za masovno uništavanje u svemiru.

1973 - Potpisivanjem mirovnog ugovora u Parizu završen je Vijetnamski rat i okončano vojno angažovanje SAD u toj zemlji. Glavni pregovarači američki državni sekretar Henri Kisindžer (Henry K i s s i n g e r) i severnovijetnamski ministar Le Duk To dobili su iste godine Nobelovu nagradu za mir.

1981 - Najmanje 500 ljudi je poginulo na indonežanskom feribotu "Tampomas II" koji je posle požara potonuo u Javanskom moru.

1991 - Američka avijacija je u Zalivskom ratu otpočela masovno bombardovanje drugog po veličini iračkog grada Basre.

1991 - Poslanici Sobranja izabrali su Kiru Gligorova za predsednika SR Makedonije.

1993 - U Nju Delhiju policija je upotrebila suzavac da rastera pobunjene Hinduse koji su napali džamiju i Muslimane koji su napali hinduski hram i tom prilikom spalili desetine radnji.

1996 - U Nigeru je vojnim udarom oboren prvi demokratski izabran predsednik, Mahamane Osman (Ousmane).

1997 - Uoči Svetosavske litije, u kojoj je te godine učestvovalo više od 100.000 ljudi, povukao se policijski kordon u Kolarčevoj ulici u centru Beograda. Policija i studenti demonstranti stajali su neprekidno sedam dana jedni spram drugih tokom protesta zbog falsifikovanja lokalnih izbora u Srbiji u novembru 1996. Studenti su bučno proslavili završetak akcije "kordonom na kordon", kako su to nazvali, i krenuli u protestnu šetnju ulicama Beograda.

1998 - Evropska unija i NATO izrazili su zabrinutost zbog zaoštravanja situacije na Kosovu, gde su učestali sukobi naoružanih Albanaca i srpskih snaga bezbednosti.

1999 - Beogradska kancelarija Visokog komesarijata UN za izbeglice saopštila je da u 98 sela u centralnom i zapadnom Kosovu više nema srpskog stanovništva.

2002 - U seriji eksplozija u vojnom skladištu u Lagosu i požaru izazvanom eksplozijama poginulo je više od 1.000 ljudi.

2003 - Skupština Srbije usvojila je Ustavnu povelju nove državne zajednice pod imenom Srbija i Crna Gora kao i Zakon o njenom sprovođenju.

2004 - U Varšavi je umro doajen poljskog parlamentarizma i demokratije, pisac i političar Aleksander Malahovski (M a l a c h o w s k i).

2005 - Svetski lideri i preživelli zatvorenici okupili su se u Poljskoj na ceremoniji obeležavanja 60-godišnjice oslobođenja koncentracionog logora Aušvic.

2006 - Umro je bivši nemački predsednik Johanes (Johannes) Rau, istaknuta politička ličnost u posleratnoj Nemačkoj.

2007 - Umro je bivši predsednik Indonezije general Suharto, čija je autoritarna vladavina trajala 32 godine i bila obeležena korupijom, nepotizom i kršenjem ljudskih prava.

2009 - Umro je američki književnik Džon Apdajk, dobitnik dve Pulicerove nagrade za romane "Zeka je bogat" i "Zeka je umro". Među njegovim najpoznatijim delima su "Kentaur" i "Parovi".

2010 - Umro je američki romanopisac i pripovedač Džerom Dejvid Selindžer (Jerome David Salinger) autor kultnog romana "Lovac u raži". Osim ovog najpoznatija njegova dela su "Freni i Zui", "Za Esme", "Visoko podignite krovnu gredu, tesari" i "Simor: uvod".