Državnici, glumci, muzičari: Od koga se sve svet oprostio ove godine

Početak godine obeležio je odlazak najstarije žene na svetu Japanke Koto Okubo koja je preminula 12. januara u svojoj 116. godini. Trenutno najstarija žena na svetu je Misao Okava, takođe iz Japana.

Legenda srpskog glumišta i jedan od najvoljenijih glumaca Josif Tatić, preminuo je iznenada u snu 8. februara. u 66 godini života.

Glumio je u velikom broju pozorišnih predstava i u 76 filmova i televizijskih serija. Široka publika ga posebno pamti po ulozi Slobodana Mihajlovića u predstavi „Šovinistička farsa“, kao i po zapaženim filmske uloge uglavnom u komedijama - „Tri karte za Holivud“, „Vizantijsko plavo“, „Zasad bez dobrog naslova“, „Poslednji krug u Monci“, „Hajde da se volimo“. Poslednjih godina igrao je samo u JDP, u drami „Hadersfild“, za koju je dobio brojne nagrade.

Nakon dvogodišnje bitke sa kancerom, socijalistički vođa Ugo Čavez, koji je na čelu Venecuele bio gotovo 19 godina preminuo je 5.marta.

Na čelu zemlje je bio od 1999. godine, od kada je preživeo pokušaj državnog udara, proteste i nekoliko glasanja o njegovoj administraciji. Milione njegovih pristalica teško je pogodio odlazak predsednika koji je bio poznat po svojoj anti-američkoj politici i tvrdim socijalističkim stavovima. Krtičari su ga sa druge strane doživljali kao diktatora i nacionalistu, koji je bio surov prema svojim protivnicima. Neposredno nakon njegove smrti vojni komandanti zakleli su se na vernost potrpedsedniku Nikolasu Maduru.

Britanski glumac Ričard Grifits, najpoznatiji po ulozi ujka Vernona u serijalu "Hari Poter" preminuo je od posledica operacije srca 28. marta. Tokom svojih 65 godina igrao je u desetinama filmova i TV serija, i bio je jedan od vodećih pozorišnih glumaca u Britaniji.


foto: AP

Miljenik publike, kultni španski reditelj Bigas Luna preminuo je 6. Aprila u svojoj 68. godini. Svetsku slavu donela mu je "Iberijska triologija" koja je započela remek delom "Šunka, šunka", a nastavljena ostvarenjima "Zlatna jaja" i "Mesec i sisa".

Prva žena koja je postala premijer Ujedinjenog kraljevstva, omražena koliko i voljena, poznata "čelična lejdi" Margaret Tačer, preminula je od posledica moždanog udara 8. aprila. Imala je 88 godina.

Po zanimanju advokat i hemičar, 1974. godina postaje prva žena lider Konzervativna partije, a potom i prva žena premijer od 1979. do novembra 1990. To je najduži mandat jednog predsednika Vlade Ujedinjenog Kraljevstva. Kao premijer donosila je teške i nepopularne odluke, ali je uživala široku popularnost. Pripisivano joj je kao uspeh to što je britansku privredu uspela da postavi na zdrave noge. Ipak, period njene vlade bio je propraćen najmasovnijim štrajkovima, privatizacijama javnog sektora i bitnim povećanjem stope nezaposlenosti. Dok su mnogi ožalili odlazak "čelične lejdi" bilo je i dosta onih koji su na svojevrsan način proslavili njenu smrt.

Američki muzičar, pevač i producent, Rej Manzarek preminuo je 20.maja. Publici je najpoznatiji kao klavijatusita kultne grupe "The Doors".


foto: Wikipedia

Jedan od najpoznatijih teniskih trenera u Srbiji, Jelena Genčić preminula je 1. juna u 77. godini života. Jelena Genčić je bila reprezentativac naše zemlje u rukometu i tenisu, a tokom trenerske karijere radila je sa Monikom Seleš i Novakom Đokovićem.

19. juna svet filma potresla je vest o iznenadnoj smrti jednog od najpopularnijih glumaca današnjice, Džejmsa Gandolfinija. Preminuo je na Siciliji, od posledica srčanog udara u 59. godini.

Publika će ga zauvek pamtiti kao harizmatičnog i problematičnog mafijaškog bosa "Tonija" iz serije "Porodica Soprano" koja je proglašena za najbolju seriju svih vremena. Za ulogu Tonija dobio je tri Emija.

Iako svakodnevno koristimo kompjuterski miš i šaljemo mejlove, nijednom nismo pomislili da na njima treba da se zahvalimo Daglasu Engelbartu, brilijantnom izumitelju koji je svet napustio 2. jula u 88. godini. Autor je prvih verzija mejlova od kojih su nastali ovi koje danas šaljemo i programa za obradu teksta na Internetu.


Daglas Engelbart, foto: Wikipedia

Zvezda popularne američke serije "Gli" (Glee), glumac Kori Montit pronađen je mrtav u svojoj hotelskoj sobi 13. Jula. Njegova smrt je posledica kobne mešavine heroina i alkohola.


Kori Montit, foto: AP

Cela Srbija ostala je nema 15. jula na vest o smrti male Tijana Ognjanović. Devojčica koja je pokrenula celu zemlju i otkrila nam da još uvek možemo da budemo ujedinjeni za pravu stvar, izgubila je bitku u bolnici u Hjustonu gde je otputovala kako bi konačno dobila novo srce za koje su se svi toliko borili.

Nakon operacije, činilo se da je sve u redu, ali se nakon nekoliko sati stanje pogoršalo i došlo je do otkazivanja svih organa. Tijanu je na večni počinak na groblju na Lešću 21.jula ispratilo preko 600 ljudi.

Glumac Denis Farina, poznat po ulogama u seriji “Kriminalističke priče” (Crime story) i “Red i zakon” (Law and Order), preminuo je 22.jula u Skotsdejlu, Arizona, u 69. godini života. Farina je holivudska legenda, glumio je u bezbroj klasičnih filmova i televizijskih serija, uključujući "Get Shorty," "Snatch" i "Midnight Run." Takođe se pojavio u HBO seriji “Luck”.

Prva dama nekadašnje SFRJ, udovica "doživotnog" predsednika Josipa Broza Tita, Jovanka Broz, nakon duga bolesti preminula je u 89. godini u Urgentom centru u Beogradu 20.oktobra. O njenom životu podjednako koliko se zna, toliko i ostaje pod velom tajne. Partizanka, nosilac dva Ordena hrabrosti, još uvek se ne zna tačno kako je došlo do toga da postane supruga Josipa Broza. Brak je bio daleko od idličnog kakvim se narodu predstavljao.Njihov odnos je postao čak i tema političkih rasprava.

Posle Titove smrti izbačena je iz njihove zajedničke kuće, oduzet joj je pasoš, imovina, nasleđe. Živela je krajnje povučeno, izlazeći samo u posetu Titovom grobu na godišnjcu njegove smrti. Sahranjena je u Kući cveća.

Hrvatska glumica Dolores Lambaša teško je povređena u saobraćajnoj nesreći 23.oktobra. Nekoliko sati kasnije podlegla je povredama u bolnici u Slavonskom brodu. Imala je 32 godine. Lambaša je publici poznata po ulogama u serijama "Ruža vjetrova", "Najbolje godine", "Zakon ljubavi", "Zauvijek susjedi" i "Dobre namjere".

Dolores Lambaša, foto: Fejsbuk

25.oktobra svet je napustila i glumica Marša Volas, koja će ostati upamćena po davanju glasa nastavnici Edni Krabapel iz serije "Simpsonovih". Produkcija "Simpsonovih" najavila je da neće tražiti zamenu i da će lik Edne Krabapel biti ukinut.


Marša Volas poznatija kao "Edna Krabapel", foto: Wikipedia

Čuveni američki rok muzičar, kompozitor, tekstopisac, gitarista i pevač Lu Rid preminuo je 27.oktobra u 71. godini života. Imao je bogatu, dugogoidšnju solo karijeru, a poznat je i kao gitarista, pevač, tekstopisac i jedan od osnivača benda "The Velvet Underground". Njegovi najveći hitovi su "Walk on the Wild Side", "Rock and Roll Heart", "Perfect Day", "Satellite of Love", "Men of Good Fortune", "Vicious" i drugi.


Lu Rid, foto: AP

Generalni direktor RTS, Aleksandar Tijanić iznenada je preminuo 28.oktobra. U svojoj 63.godini života. Ostavio je iza sebe bogatu novinarsku karijeru, od NIN-a do zagrebačkih nedeljnika "Start" i "Danas", RTV "Politika", "Dnevnog telegrafa", BK televizije, . . . Tijanić je 3. jula 2006. postavljen na mesto direktora RTS, na koje je ponovo izabran 2010. Tijanić je bio savetnik za medije i informisanje predsednika SRJ Vojislava Koštunice od 2001. do 2004.


foto: Beta/Vladimir Milovanović

Često na meti kritika zbog svog javnog delovanja, Tijanić oponentima nije ostajao dužan, oštro braneći medijski javni servis, svoje stavove i uređivačku politiku. Poznata je njegova rečenica "Da Srbija nema RTS, kakav god da je, sve ćerke bile bi kao Stoja, a svi sinovi kao zaštićeni svedoci".

Nakon kraće i teške bolesti, 29.oktobra u 76. godini života preminuo je Srđa Popović, advokat i borac za ljudska prava. U novije vreme je u javnosti govorio najčešće kao advokat porodice ubijenog premijera Srbije i insistirao je na rasvetljavanju političke pozadine atentata, za koji je smatrao da je državni udar. Branio je mladog Zorana Đinđića, ali i Dobricu Ćosića, Vuka Draškovića, Miću Popovića, Gojka Đoga, Leonida Šejku, Vojislava Šešelja, Mihaila Markovića, Dragoljuba Mićunovića, Nebojšu Popova, Kostu Čavoškog, Dušana Makavejeva, Željka Ražnatovića Arkana, Franju Tuđmana, Vladimira Šeksa,“Beogradsku šestoricu", . . .

Srđa Popović, foto: Medija centar

Britanska književnica Doris Lesing, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 2007. godine, umrla je 17. novembra u 95 godini života. Doris Lesing je najpoznatija po romanima "Zlatna beležnica", "Peto dete", "Leto pre sumraka", "A posebno, mačke". Kada je 2007. u 88. godini dobila Nobelovu nagradu za celokupno životno delo, bila je najstarija dobitnica Nobela za književnost.

Doris Lesing, foto: Wikipedia

U stravičnoj saobraćajnoj nesreći koja se dogodila 30. novembra u blizini Los Anđelesa poginula je zvezda filmova "Paklene ulice", Pol Voker. Javnost je ostala šokirana na vest o njegovoj pogibiji. Svoju karijeru gradio je kroz vodeće uloge u filmovima "Joy Ride", "Into the Blue", "Timeline", kao i u filmu Klinta Istvuda "Flags of Our Fathers" i mnogim drugim.

Jedan od najvećih simbola 20. veka, najpoznatiji borac protiv rasizma i aparthejda, predsednik Južnoafričke republike, dobitnik Nobleove nagrade za mir 1993., Nelson Mandela, preminuo je nakon duže bolesti 5. decembra u 96. godini života.

Ceo svet je ožalio odlazak čoveka koji nije samo uticao na promene u svojoj rodnoj zemlji, već i u celom svetu. Bio je jedna je od najuticajnijih političkih ličnosti 20. veka. Kao jedan od glavnih boraca i organizatora protiv dominacije belaca nad crnim narodom Južne Afrike, pokušali su da mu oduzmu advokstaku dozvolu, a na kraju je i uhapšen i smešten u zatvor na Roben ostrvu gde je proveo 27 godina. Oslobođen je 1. Februara 1990. I nakon pet godina na mestu predsednika povlači se i posvećuje humanitarnom radu. Nelson Mandela je bio možda jedini državnik kojeg je ceo svet iskreno cenio - veliki čovek i veliki političar u isto vreme.

Legendarni irski glumac Piter O'Tul, koji se proslavio u remek-delu režisera Dejvida Lina "Lorens od Arabije", umro je 14. decembra u 81. godini. Nekoliko puta je bio nominovan za Oskara, ali ga nijednom nije dobio, dok mu 2003. godine nisu uručili počasnog Oskara.


Piter OTul, foto: AP

Ove godine srpska pozorišna i filmska scena nedavno je ostala bez velike glumice. Ružica Sokić, preminula je 19. decembra nakon duže bolesti u 79. godini. Glumila je u oko 40 filmova; već za prvu ulogu („Gorki deo reke“, 1965, J. Živanovića) nagrađena je Srebrnom arenom na festivalu u Puli. Najveće uspehe ostvarila je glavnim ulogama pevačice u filmu „Kad budem mrtav i beo“ (Ž. Pavlovića, 1967) i prostodušne uličarke u filmu „Žuta“ (V. Tadej, 1973), za koju je u Puli nagrađena Zlatnom arenom. Sahranjena je u Beogradu u Aleji zaslužnih građana.

foto: Beta

Ruski konstruktor jednog od najpoznatijeg oružja na svetu, Mihail Kalašnjikov, preminuo je 23. decembra. Tvorac je čuvene puške AK-47, poznate i samo kao "kalašnjikov". Nosilac je nekoliko ruskih ordena, a na svom najpoznatijem izumu nije zaradio ni pare, jer ga nikada nije patentirao.

foto: AP

Priredila: I. Gavrilović

državniciglumcimuzičaripoznatipreminuli