Zahvaljujući domaćim proizvođačima lekova, građani Srbije se leče kvalitetnim generičkim lekovima, onim istim kojima se leče i oboleli u visokorazvijenim zemljama Evrope.
Kako za pacijente obezbediti stalni rast kvaliteta zdravstvene zaštite? Kako ograničiti rashode, a u isto vreme na visokom nivou održati kvalitet lečenja i posebno dostupnost kvalitetnih lekova? Ova pitanja muče zdravstvene sisteme i najbogatijih zemalja, a zadatak je isti i pred srpskim zdravstvom. Jedan od glavnih oslonaca u održivosti sistema je domaća farmaceutska industrija i kvalitetni generički lekovi.
Generički lekovi – savremena, pouzdana, pristupačna terapija
U Srbiji, međutim, pacijenti često ne razumeju vezu generičkog i originalnog leka, pa se neretko pitaju šta je to generički lek, zašto je jeftiniji i znači li da je lošiji?
- Kvalitet lečenja imperativ je za pacijente i lekare, a kvalitetni lekovi jedan od osnova kvalitetnog lečenja. Generičkilek je visokokvalitetanfarmaceutskiproizvod. Razvijen je po uzoru na odgovarajući inovativni lek i po svom sastavu, efikanosti, kao i mogućim neželjenim dejstvima, u potpunosti je jednak sa inovativnim ili orginalnim lekom – objašnjava magistar farmacije Branislava Daskalović, regionalni menadžer u kompaniji Hemofarm.
A zašto je cena generičkih lekova niža?
- Inovativna farmaceutska kompanija ulaže velika finansijska sredstva u istraživanje i razvoj novog leka, a potom u skupa klinička istraživanja da bi se dokazala delotvornost i bezbednost novog leka. Nekada ta ulaganja premašuju i milijardu dolara – kaže naša sagovornica.
- Kada se novi lek pojavi na tržištu inovativna kompanija dobija patentnu zaštitu tokom 15 ili 20 godina, štoznači da u navedenom periodu ni jedna druga kompanija nema pravo da proizvede taj lek. U tom periodu lek je skup i posebno u siromašnim zemljama, manje dostupan pacijentima kojima je neophodan.
Patentna zaštita inovativnoj kompaniji omogućava da nadoknadi troškove uložene u istraživanja prilikom razvijanja leka i da potom ostvari značajnu dobit. A šta se dešava kada istekne patentna zaštita?
- Tada generičke farmaceutske kompanije dobijaju pravo da proizvode taj lek. Lek se sada zove generički lek i jednak je po sastavu, kvalitetu, efikasnosti kao i originalni lek i koristi se u istim indikacijama i jednakim dozama. Jedina razlika je pristupačnija cena, jer za razvoj generičkog leka nije potrebno ponavljati obimna i skupa klinička istraživanja - objašnjava farmaceut Branislava Daskalović.
Dakle, pristupačnija cena ne znači lošiji kvalitet i posebno pacijenti u Srbiji nemaju razloga za zabrinutost jer svi predstavnici domaće farmaceutske industrije proizvode kvalitetne generičke lekove.
- Za razvoj generičkog leka koriste se najnovija tehničko-tehnološka i medicinska saznanja. Hemofarm, kao lider domaće industrije, ima najviše svetske standarde kvaliteta u proizvodnji za sve proizvodne pogone. Hemofarmov lek jednak je za pacijente u Beogradu, Berlinu i Moskvi. Upravo zbog svog visokog kvaliteta lekovi Hemofarma prisutni su u 38 zemalja sveta. Važno je znati i da generički lek može da se registruje tek kada ispuni sve zahteve regulatornih tela, što znači da poseduje sve neophodne podatke koji potvrđuju da sadrži istu koncentraciju aktivne supstance i ima isti terapijski efekat u organizmu kao i originalni lek - izričita je naša sagovornica.
Zbog svoje pristupačnije cene generički lek je važna podrška održivosti zdravstvenog sistema.
- Ali isto tako, zbog pristupačnije cene generički lek je i podrška kvalitetu lečenja, jer je lek sada dostupan svim pacijentima kojima je neophodan, kako u Srbiji, tako i širom sveta – poručuje magistar farmacije Branislava Daskalović iz Hemofarma.
Upotreba generičkih lekova konstantno raste, a procenjena ušteda od 35 milijardi evra svake godine u zemljama EU, obezbeđuje ne samo pomoć sistemu zdravstvene zaštite već povećava budžet koji se može usmeriti na neophodne skupe medicinske tretmane i nova istraživanja inovativnih lekova.
Autor: Aleksandra Gazivoda
Foto: Promo