Kad hormoni prave haos u telu

Pet do deset odsto žena u reproduktivnom periodu susreće sa dijagnozom policističnih jajnika (PCO sindrom), procenjuju stručnjaci. U osnovi je to hormonski poremećaj, koji prate izostanci ili neredovna menstrualna krvarenja, što dalje može da utiče i na poremećaj fertiliteta, odnosno žene teže ostaju u drugom stanju. Osim toga, može da dovede i do pojave pojačane maljavosti, akni, kao i do poremećaja nivoa šećera u krvi.

“Zasad se ne zna u potpunosti razlog nastanka PCO sindroma”, objašnjava dr Nemanja Stojanović, ginekolog Klinike za ginekologiju i akušerstvo Kliničkog centra Srbije – “Postoje studije koje su pokazale direktnu povezanost sa nasleđem, jer je utvrđeno da ovaj sindrom znatno češće imaju žene čije su majke imale isti poremećaj, a eksperimentalne studije dokazale su povezanost sa poremećajem metabolizma holesterola, kao glavne gradivne supstance polnih hormona. Osnov poremećaja je najverovatnije u posebnim strukturama mozga - hipotalamusu, koji neadekvatno stimuliše hipofizu na lučenje dva hormona - folikulostimulirajućeg (FSH) i luteinizirajućeg hormona (LH). Odnos ova dva hormona u krvi žene sa PCO sindromom je poremećen i preovladava LH”

Znaci za uzbunu

Poremećaj menstrualnog ciklusa (dugo izostajanje menstrualnog krvarenja) i pojava maljavosti prvi su znaci PCO sindroma. Tada se neodložno treba javiti lekaru.

“Nekada se sindrom potvrdi i pri rutinskom ultrazvučnom pregledu, pri čemu žena nema izražen poremećaj ciklusa ili druge simptome, ali ima nepoznati uzrok steriliteta”, kaže dr Stojanović.

Poremećaj može da se javi od prve menstuacije (oko 12. do 13. godine) do 45. godine, gotovo do menopauze. Kako se javlja u reproduktivnom dobu, a prate ga dugi periodi bez ovulacije, najčešći problem koji izaziva je sterilitet, a pojava većih cista na jajnicima može da dovede do raznih drugih komplikacija. Poremećaj nivoa šećera u krvi kao i masnih materija mogu da budu uvod u šećernu bolest, a u najtežim slučajevima mogu da se jave i brojne kardiovaskularne bolesti.

“Žene sa PCO sindromom često su i gojazne, sa poremećajem nivoa masnih materija i vrednostima šećera u krvi, tako da bi sve pomenuto moglo da se smatra faktorima rizika za nastanak policističnih jajnika”

Kada je reč o blažim oblicima PCO sindroma, lekari prate nivo masnih materija i šećera u krvi. Pacijentima se savetuje dijeta za smanjenje telesne težine, ako je povećana, više fizičke aktivnosti i redovno vežbanje. Ukoliko je ovo nedovoljno za uspostavljanje normalnog menstrualnog ciklusa, uključuje se i medikamentozna terapija.

Na početku su to kontraceptivne tablete ili ciklično uzimanje progesteronskih tableta (samo po savetu lekara), a kasnije i neki lekovi koji pospešuju iskorišćavanje insulina u krvi („metformin“). U saradnji sa dermatologom mogu da se koriste i drugi preparati za lečenje promena na koži (pojačana maljavost ili akne) - Kod blažih oblika bolesti, koji nisu praćeni izraženim poremećajem ciklusa, nekad je dovoljna promena načina ishrane i fizičke aktivnosti da bi se dobili odlični rezultati.

Izvor: SuperŽena, B92