REZULTATI POPISA STANOVNIŠTVA: Svako treće domaćinstvo u Srbiji je samačko
Između dva popisa stanovništva broj samaca je povećan za 218.478.
Svako treće domaćinstvo u našoj zemlji je samačko - govore upravo objavljeni rezultati popisa stanovništva. Prema ovoj statistici, od 2.589.344 domaćinstva u Srbiji, u 773.945 njih živi samo jedna osoba, dok dva člana ima 711.946 domaćinstava. Tročlanih domaćinstava ima 459.926, a na porodičnom pejzažu Srbije nalaze se i 375.565 domaćinstava sa četiri člana, 156.050 domaćinstava sa pet članova, dok 111.912 njih imaju šest i više članova.
Podaci pokazuju da je između dva popisa stanovništva broj samačkih domaćinstava povećan za 218.478. U prethodnom popisu stanovništva najveći broj domaćinstava imao je dva člana. To u prevodu znači da se broj osoba koje žive same za svega 11 godina povećao za više od 200.000 ljudi, a rezultati ovogodišnjeg popisa stanovništva govore da jednočlana domaćinstva dominiraju u urbanim sredinama – od 773.945 samačkih domaćinstava, čak 528.823 su gradska.
Za dr Ivana Marinkovića, višeg naučnog saradnika Instituta društvenih nauka ovi nalazi ne predstavljaju iznenađenje. Iako Republički zavod za statistiku nije objavio starosnu strukturu jednočlanih domaćinstava, on ističe da ranija istraživanja govore u prilog tezi da su uglavnom u pitanju staračka samačka domaćinstva.
Podaci Republičkog zavoda za statistiku govore da je najveći udeo samačkih u ukupnom broju domaćinstava zabeležen u Beogradskom regionu, u kojem je svako treće domaćinstvo samačko (33,4 odsto) i regionu Vojvodine (30,8 odsto). U regionu Šumadije i zapadne Srbije, kao i u regionu Južne i istočne Srbije dvočlana domaćinstva neznatno su brojnija od samačkih domaćinstava, a ova dva regiona imaju i veći udeo domaćinstava sa šest i više članova (blizu šest odsto) u odnosu na Beogradski region, u kojem je udeo domaćinstava sa šest i više članova svega 2,6 procenta i region Vojvodine, gde samo 3,4 odsto domaćinstava ima više od pet članova.
Najviše samačkih domaćinstava je u opštini Crna Trava, gde je skoro svako drugo domaćinstvo samačko, a zatim u beogradskim opštinama Stari grad (45,2 odsto), Vračar (43,5 procenata) i Savski venac (42,4 odsto), kao i u opštinama Gadžin Han (38,9 odsto) i Babušnica (38,8 odsto). S druge strane, najviše višečlanih domaćinstava sa pet i više članova domaćinstava imaju Preševo (47,3 odsto), Bujanovac (38,6 odsto), Tutin (30,5 odsto), Sjenica (27,4 odsto) i grad Novi Pazar (26,6 odsto).
- Činjenica da je najviše samačkih domaćinstava registrovano u dve beogradske opštine koje imaju najnepovoljniju starosnu strukturu i najviše cene nekretnina, zbog čega su uglavnom nedostupne mladim ljudima, govori u prilog činjenici da na Starom gradu i na Vračaru dominiraju staračka samačka domaćinstva. To indirektno znamo i na osnovu broja dece upisane u osnovne škole na tim opštinama, koje već decenijama imaju samo dva ili tri razreda. U tim opštinama uglavnom žive stare osobe i poslovni ljudi, a ne porodice sa više dece - navodi Marinković.
Sa druge strane, kako je kazao, u velikom broju naselja Južne i istočne Srbije već vekovima dominira izrazito staro stanovništvo.
- Ova naselja su uglavnom nastajala kao zbegovi od Turaka i od osnivanja nisu brojala više od sto stanovnika. Sam Leskovac, primera radi, ima više od 130 manjih naselja. Manja mesta na jugoistoku Srbije najčešće su nepristupačna naselja sa nerazvijenim infrastrukturom, u kojima su ostale samo stare osobe koje najčešće žive same - podseća Marinković.
Marinković ističe da Srbija ima oko 4.720 naselja, što je ogroman broj za zemlju te veličine i površine. Poređenja radi, Nemačka koja broji više od 80 miliona ljudi nema toliko naselja, iako je njena površina nekoliko puta veća od naše. Osim toga, prosečna starost stanovnika Srbije je 43,8 godina, što nas svrstava među najstarije narode Evrope i sveta.
- Proces demografskog starenja u Srbiji traje već nekoliko decenija, a paralelno sa njim teče i proces smanjivanja porodica, odnosno njenih članova. Sa jedne strane, to je civilizacijska tekovina – u najvećem broju evropskih zemalja porodice su male i roditelji se retko kada odlučuju za rađanje trećeg deteta. Sa druge strane, treba podsetiti da od Prvog svetskog rata nijedna generacija žena u Srbiji nije rodila dovoljno dece za prostu reprodukciju nacije. Broj dece u našim porodici kontinuirano se smanjuje, a raste broj muškaraca i žena koji nemaju naslednike. Pored svega, mladi intenzivno migriraju iz manjih u veća mesta i gradove, odnosno odlaze u inostranstvo i ostavljaju roditelje u Srbiji - to je još jedan od razloga zbog kojih broj samačkih domaćinstava kontinuirano raste - zaključuje Marinković.
Izvor: Politika.rs
Foto: Ilustacija/Freepik.com