22. jul

356 p.n.e - Rođen je makedonski kralj Aleksandar III Veliki,
legendarni grčki vojskovođa koji je za kratko vreme svoje vladavine
(336-323 p.n.e) uspeo da razori hiljadugodišnja carstva, gradeći
nove mermerne gradove i stvarajući novu civilizaciju. Vekovima je
inspirisao likovne umetnike i pesnike.

1456 - Hrišćanska vojska pod komandom ugarskog vojskovođe
Janoša Hunjadija (Janos Hunyadi) pobedila je turske snage koje su
opkolile Beograd. U srpskim narodnim pesmama Hunjadi, koji je u toku
borbi umro u Zemunu, spominje se kao Sibinjanin Janko.

1739 - Turska vojska je u bici kod Grocke pobedila Austrijance i
primorala ih da napuste Srbiju i Beograd. Beogradskim mirom od 18.
septembra Beograd i teritorije severno od Zapadne Morave su posle 21
godine ponovo pripali Otomanskom carstvu.

1784 - Rođen je nemački astronom i matematičar Fridrih Vilhelm
Besel (Friedrić Wilhelm Bešel), koji je izračunao putanju Halejeve
komete.

1812 - U bici kod Salamanke, u Španiji, Britanci su pod komandom
vojvode od Velingtona (Wellington) porazili Napoleonovu vojsku kojom
je komandovao maršal Ogist Marmon (Auguste Marmont).

1832 - U Beču je umro Napoleon II, vojvoda od Rajhštada
(Reićstadt), sin Napoleona I Bonaparte i Marije Lujze, unuk
habsburškog cara. Nesuđeni car, naslednik najmoćnijeg vladara u
Evropi, umro je u carskom dvorcu Šenbrun, u kojem je 22 godine ranije
boravio Napoleon kao pobednik nad habsburšskim Bečom.

1852 - U Veneciji je umro francuski vojskovođa Ogist Marmon
(Auguste Marmont). Kao vojvoda od Raguze (1807), proglasio je 31.
januara 1808. aneksiju Dubrovačke republike, a od 1809. do 1811. bio
je generalni guverner Ilirskih provincija.

1888 - Rođen je američki mikrobiolog poreklom iz Ukrajine
Selman Ejbraham Vaksman (Abraham Waksman), dobitnik Nobelove nagrade
za medicinu 1952. za pronalazak streptomicina.

1898 - Rođen je američki vajar Aleksander Sterling Kalder
(Alexander Stirling Calder), autor apstraktnih prostornih konstrukcija
od metalnih elemenata povezanih žicama, koje je pomoću malih motora
učinio pokretnim, pa su dobile naziv "mobili". Njegov "mobil"
ogromnih razmera postavljen je 1958. ispred palate UNESKO-a u Parizu.

1933 - Američki pilot Vili Post (Willey) prvi je sam obleteo
Zemlju. Let je trajao sedam dana, 18 časova i 49 minuta.

1934 - Američkog pljačkaša banaka i ubicu, "državnog
neprijatelja broj jedan" Džona Dilindžera (Dillinger), u Čikagu su,
nakon 13 meseci potere, ubili agenti Federalnog istražnog biroa
(FBI).

1943 - Savezničke snage su u Drugom svetskom ratu zauzele
italijanski grad Palermo, na ostrvu Sicilija.

1944 - U Lublinu je u Drugom svetskom ratu grupa poljskih
političara, poslata iz ŠSR-a, formirala Komitet narodnog
oslobođenja, koji je Moskva priznala kao privremenu poljsku vladu
nasuprot izbegličkoj vladi u Londonu.

1972 - Sovjetska kosmička sonda "Venera 8" spustila se na
površinu Venere s koje je deset minuta, pre nego što su izgoreli
instrumenti, emitovala podatke.

1981 - Turski terorista Mehmet Ali Agdža (Agca) osuđen je na
doživotnu robiju zbog pokušaja atentata na papu Jovana Pavla II 13.
maja. Nakon 20 godina pušten je iz zatvora i u junu 2000. predat je
Turskoj.

1988 - U ekploziji automobila-bombe u blizini sirijske vojne baze
u zapadnom Bejrutu poginulo je sedam, a ranjeno 48 ljudi.

1991 - Predsedništvo SFRJ izdalo je naredbu o razoružavanju i
demobilizaciji svih ilegalnih vojnih formacija u Hrvatskoj.

1992 - Najveći kolumbijski krijumčar droge Pablo Eskobar
(Escobar) pobegao je iz zatvora.

1996 - Ispuštanjem paketa sa hranom iz aviona, UN su počele
humanitarnu pomoć za oko 700.000 ljudi u južnom Sudanu, kojima je
zapretila smrt od gladi.

1997 - Italijanski sud osudio je nacističkog Š oficira Eriha
Pribkea (Erić Priebke) na pet godina zatvora za zločine počinjene u
Italiji za vreme Drugog svetskog rata.

2001 - Počele su pripreme profesionalnih ronilaca za izvlačenje
nuklearne podmornice Kursk, koja je u avgustu 2000, tokom vežbi u
Barencovom moru, potonula na dubinu od 107 metara, a svih 118 članova
posade je poginulo.

2001 - Umro je Indro Montaneli (92), doajen italijanskog
novinarstva i osnivač dnevnog lista "Il Đornale Nuovo", koji danas
izlazi pod imenom "Il Đornale". Postao je poznat kao ratni izveštač
iz Finske tokom Drugog svetskog rata.

2003 - U napadu američkih snaga na jednu rezidenciju iračkog
predsednika Sadama Huseina u Mosulu (Israk) poginula su dvojica
njegovih sinova, Udaj (Uday) i Kusaj (Qusay).

2004 - U 76. godini umro je američki kompozitor Džeri Goldsmit
(Jerry Goldsmith), autor muzike za mnoge klasične filmove ("Paton",
"Osmi putnik", "Velika pljačka voza", "Momci iz Brazila", "Totalni
opoziv) i popularne TV serije ("Doktor Kilder, "Zvezdane staze").