Komemoracija žrtvama ustaških logora u Jadovnom

Logori su sa sedištem u Gospiću delovali od uspostavljanja Nezavisne državne hrvatske (NDH), do kraja leta 1941. godine.

Komemoraciji, koju niz godina organizuje Srpsko narodno vijeće (SNV), predstavnici jevrejske zajednice i antifašisti u Hrvatskoj, prisustvovaće visoki zvaničnici Hrvatske, Srbije i Republike Srpske.

Posle opela, koje će kod Šaranove jame, jedne od 32 vrtače u koje su ustaše bacali leševe žrtava, služiti sveštenici Gornjo-karlovačke eparhije i molitve za mrtve glavnog rabina u Hrvatskoj Lučana Moše Prelevića, vence će pred spomenik, koji je srušen početkom 90-ih i obnovljen pre dve godine, polagati brojne delegacije, iz Hrvatske, Srbije i RS.

U delegaciji Vlade Srbije biće državni sekretar u Ministarstvu rada, zapošljavanja i socijalne politike Negovan Stanković i ministar savetnik u ambasadi Srbije u Hrvatskoj Bosa Prodanović, a venac će položiti srpski konzul u Rijeci Mirjana Milenković.

Prisutnima će se obratiti predsednik udruženja „Jadovno 1941." Dušan Bastašić, predsednik Koordinacije jevrejskih opština Ognjen Kraus, predsednik SNV Milorad Pupovac i počasni predsednik antifašista i bivši predsednik Hrvatske Stjepan Mesić.

Posle komemoracije, jedan deo učesnika ide u uvalu Slana na Pagu, gde će prisustvovati otkrivanju spomen ploče žrtvama logora u Slanoj i zalivu Metajna, gde su zatvarane i ubijane žene i deca.

Ploča koja je postavljena 1975. uklonjena je 1990, a njena replika koja je postavljena 2010. nestala je je za manje od 24 časa, a počinioci nisu pronađeni.

Jadovno je delovalo od aprila do avgusta 1941. godine i tamo je, po procenama istoričara Đure Zatezala, pobijeno preko 40.000 ljudi, od toga 38.000 Srba.

Logori su bili u zalivima Metajna i Slana na ostrvu Pagu, gde su leševi žrtava, velikim delom žena i dece, bacani u more.

U avgustu 1941. godine ustaše su u samom logoru pobile oko 1.500 ljudi, a oko 1.300 prebacile u druge logore, među kojima i Jasenovac koji je bio u osnivanju.

Komemoracije se vrše od 2009. godine, a 24. jun je, na predlog "Udruženja Jadovno 1941.", označen kao Dan sećanja na Jadovno.

Iako se radi na obnovi spomen obeležja, ni danas najveći deo tela žrtva nije dostojno sahranjen, bilo da su u zabetoniranoj jami u logoru, na čijem mestu je postavljen lane krst, bilo da su bacani u more oko Paga.

Izvor: Tanjug via Novosti