Svetski kongres parkova u Sidneju: Očuvati prirodu i boriti se protiv klimatskih promena

Preko 5000 delegata iz više od 160 zemalja, među kojima su visoki predstavnici država i međunarodnih organizacija, upravljači zaštićenih područja, predstavnici privatnog sektora i lokalnih zajednica,učestovalo je na IUCN-Svetskom kongresu parkova u Sidneju.

Ovaj jedinstveni dogadjaj, koji se održava jednom u deset godina, završen je zajedničkim “Sidnejskim obećanjem” svih učesnika da će uložiti više napora u očuvanje prirode, borbu protiv klimatskih promena i smanjenja biodiverzieta, ali i da će inspirisati ljude širom sveta da ulažu u jedinstvene prirodne vrednosti kako morskih tako i kopnenih zaštićenih područja.

Predstavnici WWF-a sa svih strana sveta su prisustvovali ovom bitnom događaju kako bi diskutovali o zaštiti i upravljanju osetljivim staništima i ekosistemima od kojih su mnoga bitna i za opstanak čovečanstva.

“Širom sveta, milioni ljudi se oslanjaju na usluge koje pružaju zdravi ekosistemi u zaštićenim područjima od hrane, vode, čistog vazduha, stabilizacije klime do mogućnosti zapošljavanja. Zaštićena područja su ključ zdrave, raznolike i produktivne okoline, koja je temelj dugoročnog održivog razvoja”, izjavio je Marko Lambertini, generalni direktor WWF-a.

Sidnejskim obećanjem se naglašava put ka postizanju globalnog cilja za zaštitom 17 odsto kopnenih i 10 odsto morskih područja do 2020. godine.

Iako su nedavni izveštaji Međunarodne unije za zaštitu prirode (IUCN) i Programa Ujedinjenih nacija za zaštitu životne sredine (UNEP) pokazali da je planeta na putu da dostigne ovaj cilj, potrebno više truda kako bi se područjima, koja su bitna za biodiverzitet i usluge ekosistema, dobro i ravnopravno upravljalo.

Na Kongresu je takođe naglašeno da je buduća zaštićena područja neophodno uspostaviti tako da da ona zaustave dalje istrebljivanje vrsta. Usled rastućeg apetita za prirodnim resursima, 310 novih vrsta je dodato na IUCN Crvenu listu ugroženih vrsta.

Glavni fokus je bio na ekonomskim dobrobitima i isplativosti svetskih prirodnih područja, uključujući njihov doprinos u mitigaciji i adaptaciji na klimatske promene. Globalno, zaštićena područja igraju bitnu ulogu u smanjenju emisije ugljendioksida u atmosferu, ali su sada i ona ugrožena usled klimatksih promena.

Stoga je WWF na Svetskom kongresu parkova prezentovao novu metodologiju za adaptaciju na klimatske promene, poznatiju kao CAMPA (Climate Adaptation Methodology for Protected Areas), kojom se znatno može povećati otpornost parkova na klimatske promene. WWF se takođe pridružio drugim organizacijama koje su se zalagale da se na području prirodnih dobara sa Liste svetske baštine ne vrši ekstrakcija nafte i gasa.

Predstavnici WWF-a iz našeg regiona predstavilu su na Kongresu metodologiju procene dobrobiti zaštićenih područja koja je u poslednje dve godine sprovedena u 58 zaštićenih područja regiona, uključujući i 6 zaštićenih područja u Srbiji. Ova metodologija je implementirana na regionalnom nivou u okviru projekta Parkovi Dinarskog luka. Što se tiče samih podataka vezanih za naš region, istaknuto je kako su najveći ekonomski iskoristivi resursi u parkovima turizam, komercijalna upotreba vode, šume i zapošljavanje.

Na Kongresu su predloženi i novi modeli finansiranja uključujući kombinaciju javnog i privatnog finansiranja. Moderna tehnologija se pokazala kao bitna nova stavka u zaštiti prirode sa uvođenjem novog Gugl podvodnog “street view”’-a, kao i alata uz pomoć kog se identifikuje nelegalni ribolov. NASA je omogućila najsavremeniju satelitsku tehnologiju u snimanju zaštićenih područja kako bi se njihovo praćenje poboljšalo.

Svetski kongres parkova prvi put je održan 1962. godine, i od tada se organizuje jednom u deset godina, poslednji put u Durbanu, Južna Afrika 2003. godine. Ovogodišnji kongres pod nazivom Parkovi, ljudi, planeta: inspirišuća rešenja, održao se od 12. do 19 novembra, Pored Međunarodne unije za zaštitu prirode (IUCN), u organizaciji ovogodišnjeg kongresa je učestvovala i Vlada Australije.