O sistemu daljinskog grejanja JКP "Beogradske elektrane"

Javno komunalno preduzeće "Beogradske elektrane" je najveći proizvođač i distributer toplotne energije u Jugoistočnoj Evropi. Toplotnom energijom snabdeva čak milion građana Beograda, odnosno 320.000 stanova i više hiljada objekata poslovnog prostora, ukupne grejne površine čak 22 miliona kvadratnih metara.

Grejna sezona 2022/2023. je 58. po redu u istoriji "Beogradskih elektrana".

Sa 14 velikih toplotnih izvora – toplana i 20 kotlarnica, "Beogradske elektrane" predstavljaju i jednog od najvećih pojedinačnih potrošača energenata u Srbiji, prevashodno prirodnog gasa. Zahvaljujući velikim ulaganjima u sistem daljinskog grejanja, udeo potrošnje prirodnog gasa je u proteklih desetak godina povećan sa 81 na čak 96 odsto. Prosečna godišnja potrošnja energenata je: oko 350 miliona metara kubnih prirodnog gasa (oko 95 odsto u odnosu na sve vrste energenata), oko 12.000 tona mazuta, oko 3.000 tona uglja, kao i oko 1.500.000 litara ulja za loženje. Potrošnja energenata planira se na bazi prosečne potrošnje energije od 140 kWh/m2 godišnje. Prosečna godišnja proizvodnja toplotne energije je oko 3.500.000 MWh.

Sistem proizvodi i distribuira toplotnu energiju za potrebe grejanja (u grejnoj sezoni 15. oktobar – 15. april) i potrošne tople vode (tokom cele godine). Pored toga, "Beogradske elektrane" distribuiraju prirodni gas na području opštine Mladenovac, gasna ditributivna mreže je duga 300 kilometara, a broj potrošača je oko 4.800.

Ispod ulica Beograda prostire se toplovodna mreža u dužini od oko 800 kilometara, odnosno 1.600 kilometara u oba pravca, koja se svake godine proširuje za više desetina kilometara. Dužina toplovodne mreže je kao od Beograda do severnog grada u Nemačkoj – Hamburga. "Beogradske elektrane" su velike kao svi sistemi daljinskog grejanja u Srbiji zajedno i u beogradskom sistemu se nalazi više od 9.000 toplotnih predajnih stanica (oko 40.000 pumpi u zgradama preko kojih se greju zgrade i stanovi). Gotovo 50% svih potrošača sistema daljinskog grejanja Srbije, nalazi se u Beogradu.

Po instalisanoj snazi, izdvaja se toplana "Novi Beograd" koja je najveća pojedinačna toplana u Evropi. Zbog potreba toplane "Novi Beograd", koja je jedan od najvećih pojedinačnih potrošača gasa u Srbiji u zimskim mesecima, izgrađena je gasno-merno regulaciona stanica, najveća u našoj zemlji, i ona može da primi 100.000 kubnih metara gasa na sat. Toplana "Novi Beograd" raspolaže i velikim rezervoarskim kapacitetima u kojima se skladišti mazut. U njima može biti uskladišteno do 25.000 tona tečnog goriva.

Od 1989. godine do danas ugašeno je više oko 1.200 kotlarnica koje su kao energent koristile tečna goriva: mazut (teški derivat nafte), dizel goriva, a od čvrstih goriva – ugalj. Smanjenjem emisija i imisije produkata sagorevanja pre svega zagađujućih materija (sumpor-dioksida, azotnih oksida, praškastih materija, čađi, i taložnih materija) poboljšava se kvalitet vazduha ne samo u okolini toplotnih izvora (toplana), već i u gradu Beogradu i šire.

U okviru toplane "Voždovac" izgrađeno je i pušteno u rad novo kogeneraciono (CHP) postrojenje za proizvodnju toplotne i električne energije. Od decembra 2020. godine "Beogradske elektrane" ponovo su postale proizvođač električne energije nakon punih 18 godina (poslednje količine proizvedene električne energije isporučene su elektroenergetskom sistemu Srbije 11. aprila 2003. godine). Novo postrojenje ima instalisani kapacitet za proizvodnju 10 MW električne energije i 10 MW toplotne energije.

Od kako je došao 2018. godine na čelo JКP "Beogradski elektrana", Rade Basta nastavio je sa ulaganjem u revitalizaciju postrojenja. Njegovi prioriteti usmereni su na sigurnost snabdevanja, ispunjenje ekoloških obaveza, modernizaciju, ekonomsku održivost i dalju realizaciju investicija. Pored modernizacije toplane "Cerak" i izgradnje kotlovskog postrojenja u toplani "Novi Beograd", pristupilo se i osavremenjavanju preostalih toplotnih predajnih stanica. Cilj svih projekata i značajnih ulaganja jeste da se korisnicima u skorijoj budućnosti omogući upravljanje sopstvenom potrošnjom toplotne energije i shodno tome, plaćanje na osnovu ostvarene potrošnje. Cilj direktora Baste i menadžmenta je da korisnici ne osete posledice energetske krize, da svaki stan u Beogradu bude zagrejan, ali uz racionalnu potrošnju energije i energenata.

Izvor: Promo
Foto: Ilustracija/Freepik.com