TRBUŠNI TIFUS: Šta je, koji su simptomi bolesti i kako se prenosi?
Trbušni tifus je akutna zarazna bolest koju uzrokuje bakterija Salmonella typhi.
To je bolest koja je retka u razvijenim zemljama, budući da se tifusne bakterije nalaze u izmetu i urinu, a zbog loše higijene mogu da se prenesu na hranu ili vodu i tako zaraze druge ljude.
Simptomi tifusne groznice
Nakon infekcije, simptomi tifusa počinju oko osmog do 14. dana infekcije, ali postepeno. Ljudi koji su zaraženi mogu postati samo prenosioci bez razvoja simptoma. Podaci pokazuju da oko tri odsto ljudi zaraženih salmonelom oslobađa bakteriju čak i više od godinu dana.
Iako neki ne izazivaju simptome, postoje drugi koji se postepeno pojavljuju:
– povišena telesna temperatura,
– bol u zglobovima,
– upaljeno grlo,
– zatvor,
– grčevi u stomaku,
– gubitak apetita,
– osetljivost u stomaku.
Među ređim simptomima tifusne groznice su bolno mokrenje, kašalj i krvarenje iz nosa. Povišena telesna temperatura obično se javlja kao prvi znak i raste u roku od tri dana i veoma je visoka, do 39,4 stepeni, traje do 14 dana. Bolest napreduje tako da se povišena telesna temperatura smanjuje tek krajem treće nedelje.
Povećana telesna temperatura izaziva sporije otkucaje srca, bolove u celom telu i ekstremnu iscrpljenost celog organizma. Kod nekih pacijenata može doći do delirijuma ili kome zbog dugotrajne visoke temperature.
Otprilike nedelju dana nakon pojave simptoma tifusa, pacijenti počinju da razvijaju pečate ružičastih mrlja na koži koje traju nekoliko dana. Ovo se javlja kod više od polovine pacijenata.
U trećoj nedelji infekcije povećavaju se jetra i slezina, a limfno tkivo creva otiče. Ovo može izazvati krvarenje iz perforacije, što je najčešća komplikacija tifusne groznice.
Neke od prijavljenih komplikacija koje mogu imati lošu prognozu:
– ruptura creva i peritonitis,
– upala pluća,
– infekcija žučne kese i jetre,
– infekcija krvi ili bakterijemija,
– infekcija kostiju ili osteomijelitis,
– infekcija srčanih zalistaka i moždanih ovojnica,
– infekcije bubrega i urinarnog trakta,
– apsces usled infekcije mišića.
Lečenje i prevencija
Dijagnoza tifusne groznice se potvrđuje nakon identifikacije bakterija u kulturama krvi, stolice, urina i drugih telesnih tkiva.
Nakon što se bolest dijagnostikuje, lek protiv tifusa se daje na usta i pruža 70 odsto zaštite.
Reč je o antimikrobnim lekovima koji se daju pacijentu uzimajući u obzir osetljivost na lekove, starost pacijenta i dostupnost leka.
Lek se daje ljudima koji su bili u kontaktu sa bakterijama i onima koji su izloženi visokom riziku. Brza antibiotska terapija može izlečiti više od 99 odsto slučajeva tifusa. Ljudi koji umiru obično su neuhranjeni, veoma stari ili veoma mladi. Smrt se obično javlja nakon teških infekcija i kome izazvane produženom temperaturom.
Izvor: N1 Zagreb
Foto: Ilustracija/Freepik.com