22. mart

1312 - Papa Klement V ukinuo je francuski monaški viteški red Templara, osnovan u Palestini 1118. radi zaštite poklonika Hristovog groba.

1599 - Rođen je flamanski slikar Anton Van Dajk (Anthony Van Dyck), istaknuti predstavnik Flamanske slikarske škole. Učenik i saradnik slavnog Rubensa, proslavio se kao portretista. Godine 1632. postao je dvorski slikar kralja Čarlsa I (Charles).

1622 - Indijanci su ubili oko 350 belih naseljenika u Virdžiniji. To se smatra prvim indijanskim masakrom nad evropskim kolonistima u Severnoj Americi.

1794 - Kongres SAD je usvojio zakon kojim se američkim brodovima zabranjuje prevoz crnih robova iz Afrike u Ameriku.

1832 - Umro je nemački pisac Johan Volfgang Gete (Johann Wolfgang Goethe), jedna od najznačajnijih i najuticajnijih ličnosti nemačke i svetske književnosti. Pored književnosti, gde se ogledao gotovo u svim rodovima, bavio se i filozofijom, prirodnim naukama, slikarstvom i državničkim poslovima u Vajmaru i smatra se jednim od poslednjih univerzalnih genija evropske tradicije ("Faust", "Verter" "Vilhelm Majster", "Ifigenija na Tauridi" "Egmont").

1848 - Pobunjena Venecija je proglasila nezavisnost od Austrije.

1876 - Rođen je srpski pisac Borisav Stanković, jedan od začetnika moderne srpske proze. Prikazujući život rodnog Vranja s kraja 19. veka, dao je i psihološku analizu ličnosti, unoseći prvi put u srpsku literaturu erotiku i senzualnost ("Nečista krv", "Koštana", "Iz starog jevanđelja", "Stari dani").

1895 - Pioniri filma, braća Ogist (Auguste) i Luj Limijer (Louis Lumiere) demonstrirali su u Parizu prvi put pokretne slike, upotrebivši celuloidnu traku.

1904 - U londonskom listu "Daily illustrated Mirror" objavljena je na naslovnoj stranici prva novinska fotografija u boji.

1917 - SAD su prve priznale privremenu vladu Aleksandra Kerenskog, uspostavljenu nakon Februarske revolucije kojom je svrgnuta monarhija u Rusiji.

1919 - Letom između Pariza i Brisela jednom u sedmici, uspostavljena je prva avionska međunarodna linija u svetu.

1923 - Rođen je francuski glumac i pantomimičar Marsel Marso (Marcel Marceau), koji je obnovio umetnost pantomime. Poznat je po svom "Bipu", modernizovanom Pjerou (Pierrot) iz tradiconalne komedije.

1945 - Egipat, Irak, Jordan, Liban i Sirija osnovali su u Kairu Arapsku ligu.

1948 - Rođen je kompozitor Endrju Lojd Veber (Andrew Lloyd Webber), koji se proslavio mjuziklima "Isus Hristos superstar", "Evita", "Mačke" i "Fantom iz Opere".

1979 - Irski teroristi ubili su u Hagu britanskog ambasadora u Holandiji Ričarda Sajksa (Richard Sykes).

1980 - Najviša indijska nagrada "Dragulj Indije", uručena je misionarki Majci Terezi.

1983 - Kandidat Laburističke partije Haim Hercog (Herzog) izabran je za predsednika Izraela.

1991 - Irak je oslobodio 1.150 Kuvajćana zarobljenih tokom Zalivskog rata i zatražio da se ubrza puštanje na slobodu 60.000 zarobljenih Iračana.

1992 - Na drugim višepartijskim izborima u Albaniji ubedljivo je pobedila Demokratska partija, čime je okončana vladavina komunista i njihovih naslednika.

1996 - Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu optužio je trojicu bosanskih Muslimana i jednog bosanskog Hrvata za ubistva, torture i zlostavljanje Srba 1992. u logoru Čelebići kod Konjica. To su bile prve optužnice za zločine nad Srbima počinjene tokom Bosanskog rata (1992-95).

2001 - U 91. godini umro je američki crtač Vilijam Hana (William Hanna) koji je sa Džozeom Barberom (Joseph) stvorio Toma i Džerija, junake crtanih filmova, koji su uz "Kamenka i Kremenka", "Medveda Jogija" i niz drugih animiranih filmova, autorima doneli sedam Oskara.

2001 - SAD su donele odluku o proterivanju oko 50 ruskih diplomata pod sumnjom da su se bavili špijunažom. Rusija uzvratila proterivanjem četvorice američkih diplomata.

2002 - Vrhovni sud Velike Britanije uvažio je molbu žene, kvadraplegičara i dozvolio da se aparati koji je održavaju u životu isključe, čime je po prvi put u Engleskoj neka osoba dobila pravo da umre.

2004 - U raketnom napadu izraelske vojske ubijen je duhovni vođa i osnivač radikalnog palestinskog pokreta Hamas Šeik Ahmed Jasin, nakon što je izašao iz džamije u Gazi. U tom napadu poginulo je još sedam osoba. Oko mesec dana kasnije ubijen je i njegov naslednik Abdel Aziz Rantisi.

Pogledajte još