Ludaško jezero
Ludaš, po veličini (površina387 ha, dužina 4km), drugo najveće jezero Severne Bačke, nalazi se na dodiru dveju prirodno-geografskih celina: Subotičko-horgoške peščare i Srednje bačke lesne zaravni, na 12 km istočno od Subotice.
Jezersko okno nastalo je pre oko milion godina, tako što ga je izdubio vetar, a sprečio je i dalje oticanje vode, zaustavljajući je među peščanim dinama.Od iskona, raznovrsnost životnog prostora jezera i njegove okoline pružala je dom izuzetno bogatom biljnom i životinjskom svetu. Negdašnju lepotu obalskog rastinja čuva ušće Kireša, gde šaševi obrubljuju jezero, u proleće blistavo žuta perunika, a leti šarene vrbičice i konopljuše. Ovde cveta zaštićeni veliki kaćunak, dok je najveća vrednost priobalnih slatina nenametljivi zeleni morski trozubac, upisan u Crvenu knjigu flore Srbije.
Vlažne poplavljene livade i samo jezero, na proleće su mesto razmnožavanja brojnih vodozemaca, kao što su: mali i veliki mrmoljak, barska žaba, obična češljarka, zelene žabe i zaštićena barska kornjača. Najpoznatija riba Ludaškog jezera bila je zlatni karaš, koga je danas skoro potpuno potisnuo sa istoka donesen bliski rođak srebrni karaš, najpopularniji plen među sportskim ribolovcima. Ovde živi 20 vrsta riba od kojih i zaštićeni čikov.
Najpoznatiji predstavnici ptičjeg sveta Ludaša su ptice močvarce, zbog čijeg prisustva je ovo područje upisano na listu močvarnih područja od međunarodnog značaja. Među njima izdvajuju se: riđa i žuta čaplja, bukavac, barski petlovan, mali barski petlić, vodomar, modrovoljka, bela i brkata senica, ševarski cvrčić, koji se gnezdi samo ovde u našoj zemlji u tršćacima jezera i druge. Najpoznatiji sisari su zec, srna, divlja svinja i vidra.
Arheološka istraživanja pokazuju da je na obali Ludaškog jezera bilo najstarije naselje u ovom kraju. Arhaične seoske kuće Ludaša, najstarijeg salašarskog naselja okoline jezera, pripadaju najjužnijoj varijanti mađarskog ravničarskog tipa kuće.
Zbog svog značaja i zaštite prirodnih vrednosti i odlika, a pre svega staništa ptica močvarica, Ludaško jezero zaštićeno je kao Specijalni rezervat prirode.
Informacije:
JP Palić-Ludaš
Narodnih heroja 9, 24000 Subotica
Tel: 024/ 9861, 670 350, 753 111, 753 119, faks:024/ 670 350, 753 474
E-mail: jp.palic@tippnet.co.yu
www.palic.co.yu